door Sophie Levie
Stel, je bent een Japanse tromboniste, je bent door je
orkest, het Nagoya Philharmonic Orchestra, uitverkoren
om een jaar te studeren bij de eerste trombonist van het Concertgebouworkest.
Je hebt een klein kamertje op de Herengracht in een huis waar nog heel veel
anderen (niet-musici) wonen. Waar oefen je zonder dat je je buren wegblaast?
Stel, je bent een IJslandse mezzo sopraan met een free
lance contract bij het Groot Omroepkoor. Je hebt een internationale carrière,
maar als je in Amsterdam bent, wil je liefst iedere dag een paar uurtjes repeteren.
Waar oefen je zonder dat er na tien minuten op de muur wordt gebonsd of de
buurvrouw aanbelt omdat de baby slaapt?
Stel, je bent violist, fluitist of pianist en je wilt
zoveel mogelijk studeren voor een concours of een examen, je woont heel klein
in de Pijp of in Amsterdam West en de buren dreigen met ‘stappen’ vanwege
geluidsoverlast. Wat doe je?
Vaak kun je terecht in het Conservatorium of in MusicQ,
bij Crea of in de Kauwgomballenfabriek, maar lang niet altijd. Maar voor die
plekken voelt geen van de gebruikers zich verantwoordelijk, met alle gevolgen
van dien. Je plakt aan de vloer, de prullenmand zit vol stinkende schillen, de
wc’s zijn echt goor.
Het gaat niet alleen om geluidsoverlast en viezigheid,
het gaat ook om krimp. Er gaat minder geld naar cultuur, locaties verdubbelen
hun prijzen, sluiten of worden samengevoegd en om subsidie te krijgen moet je
aan steeds meer voorwaarden voldoen. Theatermakers, filmers, muzikanten – ze
hebben allemaal last van de verslechterde omstandigheden. Om een duidelijk statement te maken tegen de
culturele krimp hebben wij* Studio H67 in het leven geroepen.
In de zomer van 2013 kochten we een ruimte van 120 m2
in Amsterdam West in een gebouw met dertig units bestemd voor creatieve
bedrijvigheid. We maakten de plek geschikt voor muzieklessen, repetities en
concerten (allemaal klassieke muziek) en kozen als naam Studio H67, vanwege het
adres Haparandaweg 67. Het pand ligt in het gebied van de oude Houthavens, vlakbij
het IJ. De straten heten allemaal naar plaatsen in Noord- en Oost Europa waar
vroeger de houten stammen vandaan kwamen die gebruikt werden in de bouw en voor
het heien: Archangelkade, Koivistokade, Danziger bocht…
We openden de studio met drie concerten waarop zoveel
mogelijk musici en hun instrumenten zich lieten horen: zangers, strijkers,
blazers, gitaristen, een marimba en een harpist. Al snel liep de zaak als een
trein. De plek wordt verhuurd voor heel weinig, want winst is geen doel.
Inmiddels is er gerepeteerd voor opera’s in het Grachtenfestival, Opera Spanga
en in Rotterdam werd er een Harpdag voor jonge harpisten georganiseerd, worden
er audities, masterclasses en leerlingenconcerten gehouden en is er een bestand
van ruim 45 huurders ontstaan. Sommigen geven wekelijks een dag of een paar uur
les (zang, viool, piano), anderen melden zich als ze in Amsterdam zijn, maar
verdwijnen dan weer een poos uit zicht vanwege een internationale tournee. Weer
anderen komen een paar dagen heel hard studeren voor een concert en organiseren
dan een try out voor familie en vrienden.
En dan zijn er twee concertseries, de Haparandaserie en de Houthavenserie. De programmering van de
eerste doen we zelf, voor de tweede kunnen jonge musici ons benaderen. We
hebben 40 stoelen en als er nog paar mensen bijkomen, mogen ze op de trap
zitten. Kaartjes verkopen we niet, we vragen een vrijwillige bijdrage en wat we
vangen gaat regelrecht naar de musici.
Tot nu toe was de jongste violist in de studio vijf
jaar oud, de concertbezoekers zijn wat ouder, maar niet zo oud als in de series
van het Concertgebouw!
*) Wij zijn
Paul Op de Coul, musicoloog en Sophie Levie, literatuurwetenschapper.
Afbeelding 1:
Armen Nazarian, altviool en Noriko Yabe, piano
Culture Weekly 