bachelorstudent – Culture Weekly

The Lost Generation: a Board Game Based on Hemingway

By Amber van Driel, student in Arts and Culture Studies

As an Arts and Culture Studies student, it is impossible to avoid the city of Paris. One of the ways we encounter it is through the words of Ernest Hemingway in his memoir A Moveable Feast. In one of our courses, we watched Woody Allen’s Midnight in Paris, which was based on the book. This interplay between the works inspired me to read the memoir, and I fell in love with it. When Frederik van Dam gave us the opportunity to create our own transmedial work in the new course Intertextuality and Intermediality, I had my eyes set on this story from the beginning. The result became the board game The Lost Generation.

Essentially, the board game is an adaptation of Hemingway’s A Moveable Feast. The board game is an interdisciplinary work that engages with the source-text. To guide me in the process of adaptation, Linda Hutcheon’s theory proved very useful. The main theme, persistent in both the book and the game, is of course the characters – all real-life artists. The game is centred around interactions with these artists: the goal of The Lost Generation is to ‘write’ chapters of Hemingway’s memoir, while collecting the art of his friends. When landing on specific places on the board, players receive cards with artworks on them – either literature or paintings. The players can sell these artworks to Gertrude Stein and Sylvia Beach, to earn enough Francs to buy train tickets. Each train station corresponds with a chapter from A Moveable Feast. These connections are historically and geographically accurate.

Both Gertrude Stein and Sylvia Beach are often mentioned by Hemingway, and are perhaps some of the most influential ‘characters’ in the book. Because of this, and because I needed some feminine power in this male-dominated book, I centred most of the game around them.

Gertrude Stein was an American author and art collector who moved to Paris in the twentieth century. She is known for the famous salon she hosted in the city, which Hemingway frequently visited. This salon functioned as a meeting space, where many of the important modernist artist’s met each other. Players can thus sell all of their paintings to her, which differ in value.

Sylvia Beach, also an American, was a publisher who lived in Paris. Her bookstore Shakespeare and Company is quite famous, and was described by Hemingway in A Moveable Feast. He also wrote about Sylvia Beach’s publication of James Joyce’s Ulysses, which was a significant moment for the modernist literature field. It comes to no surprise, then, that players can sell works of literature to Sylvia Beach in the game.

I developed the process of the gameplay according to Roger Caillois’ game theory. He distinguishes four different types of games: Agôn, Alea, Mimicry, and Ilinx. These four types each describe a quality that a game can have, and naturally I wanted to incorporate as many as possible, to create ‘the ultimate game.’ Caillois describes Agôn as competition. It is important that there is a complete equality of opportunity for everyone, so the players’ talent becomes the deciding factor. In the case of board games, this talent is usually the strategy they choose. Alea is the element of chance. In board games this is often incorporated as dice rolling, with The Lost Generation being no exception. Additionally, the artwork-cards have different values and are drawn blindly, increasing the role of chance in the game. Caillois defines Mimicry as imitation. Essentially, Mimicry is a form of roleplaying: the player becomes a fictional character and behaves like them. I associate this with a sense of escapism. Woody Allen captured that escapism perfectly in Midnight in Paris: every generation longs for a different time (or even a different place). The entire board game is based around this desire, with some additional creative liberty. Ilinx refers to a feeling of vertigo. Interpreted literally, this is quite impossible to achieve within a board game. Though one could argue that a radically different perspective on a familiar work from history – A Moveable Feast – can cause disorientation as well. Three – possibly four – out of the four checkboxes ticked off should be the recipe to a perfect board game, right?

To me, the most important and most enjoyable part of the process was designing the board. Because of A Moveable Feast’s strong geographical quality, it felt obvious that the board should be some variation of a map. In the course we encountered narrative cartography through Marie-Laure-Ryan, who categorizes different kinds of intertextual maps. In the case of The Lost Generation, the map is an annotation of a real-world map, as an interpretation of the original text by Hemingway. In this part of the process I took some creative liberty – after some frustrating dead-ends – and used a map provided by Google Maps, of which I altered the scale slightly. Throughout the research, it surfaced that the majority of the book takes places in the Montparnasse neighbourhood, while all the train stations are located much farther away. So I altered the scale, and then ‘annotated’ this map with routes and locations.

Eventually, all this research resulted in a hand painted board game: The Lost Generation. The game is far from perfect, but that was not the point of this research. I learned so much about the process of creating a board game, and a lot about transmedial storytelling. It was fun to actively engage with the theory we encountered in the course, and to expand this fictional ‘franchise’ that I have come to love a little further.

Cultural Studies Protest Slogans

By Erik Hovenga, Holly van Zoggel and Talin de Jeu, with the help of Saskia Kroonenberg and Doro Wiese

On November 25th, amongst the thousands of protesters, a small group of students and teachers in the streets of The Hague. Brought together by the protest against the budget cuts in higher education, they sought ways to combat the impending changes in creative ways. This amalgamation of frustration towards the government and love for their field, resulted in protest slogans inspired by iconic cultural scholars. During the march through The Hague, what started as a simple joke grew to a shared mission — resulting in a spitfire of protest slogans quicker than we could write down. This project did not stop after the protest was over, instead it followed us back to Nijmegen and stayed the topic of our conversations in the days following. Rather than keeping this to ourselves, we would like to present to you the fruits of this labour.

These cuts should have stayed in the Mary Wollstone-drafts!
Budget cuts? Camust you do this?
Stuart Hall-t! These Cuts!
Budget cuts are Rolando Vaz-questionable!
This is a Kriste-fucking bad idea!
Make education Adrienne Rich again!
Minder leuzen, meer Deleuze!
Ik zeg Donna Hara-nee tegen de bezuinigingen!
Wij willen Judith But-leren!
Dit gaat de verkeerde Immanuel Kant op!
Zo haal je alle Freud-e uit het onderwijs!
Onderwijs? Het kabinet heeft er Lac An!
Doe het Edward Sa-niet!
Ik heb hier een Hegel aan!
Zeg maar “au De Beauvoir” tegen kennis!
Het hele onderwijs gaat op zijn Plaat-o!
Ik wil nog een Gayatri Spi-vak kunnen leren!
Bezuinigingen? Derri-dat is een slecht idee!
Ik word hier Virginia Woo-dend van!
Maak de goede Herbert Mar-keuze!
Dit is zo Ferdinand de Sau-zuur!
Wij willen geld voor Aristote-les!
Bezuinigingen? Roland BAH-rthes!
We willen nog Beaudri-jaren educatie genieten!
Het onderwijs Bruno Lat-hoort erbij!
Leren over Braidotti maakt je een hotty!
Ik word hier Grams-ziek van!
Er zitten veel bell hooks en ogen aan dit beleid!
De bezuinigingen zijn een Derri-drama!
Deze bezuinigingen zijn een Theodor A-doorn in het oog!
Zeg maar Susan Son-dag tegen de kenniseconomie!
Slavoj Zi-zet de studenten voorop!
Recht op Frantz Fan-onderwijs!
Stop Sara Ah-met bezuinigen!
Bezuinigingen? Homi Bha-bagger!
Melanie Klein beetje jammer dit!
Hélène Ci-zoek het maar uit met je bezuinigingen!
Bezuinigingen: Nietz-je beste idee!
Deze bezuinigingen zijn niet Gram-sjiek!
Wij gaan ge-Edmund Burkt onder de bezuinigingen!
Spino-zak er maar in!
Ik Hei-denk er anders over!
De regering Dipesh Chakra-bakt er niks van!
Zonder onderwijs spreken we straks allemaal Homi Brabbeltaal!

Documentary: Het Heet Thee

By Talin de Jeu, Miriam Stuefer and Holly van Zoggel

Het Heet Thee originated from a shared interest in tea, gender, and the intersections of the two. With this documentary, we aim to dissect how mythologies surrounding tea and femininity are created and kept alive. By shooting images of the tea habits of ourselves and the people surrounding us, by filming artworks and china, and by collecting additional photographic footage from local archives and movie scenes, we search for intersecting and contradicting aspects of the personal, political and historical.

The documentary roughly follows the making process of tea: starting with ingredients, how they are grown and harvested, moving to the making of tea and the china it is consumed from, followed by the social aspects of drinking tea, and lastly its dregs. The focus on our own hands, shot on handheld phone cameras, emphasises our closeness to the subject but also the situatedness of our narrative. These images are intertwined with different types of archival material. This way, we wanted to underline the vast history and the physical and cultural contexts that all boil down into a single cup of tea. The images in the first chapter show people – predominantly women – working on tea plantations. Even though tea is strongly connected to femininity, the power still lies with men, as they are the ones judging the tea’s quality. We visualised this dichotomy between femininity and masculinity in our tea-culture with the two humorously named teas Decollethee and Theetosteron.

Although we do question the myths through our documentary, the style and nature of the film is subtler than if we had used a voiceover to explain our ideas. We chose this approach because we did not want to teach the viewer how gender(roles) and tea are intertwined. Instead, the documentary is a search for the parallels that constitute the myth, formalized in a way similar to the way myths circulate in our society: with subtlety but ever-present in its details.

The documentary Het Heet Thee was created in the BA course Moving Documentaries.

Documentary: Banden met Barrels

By Fenne van Beek, Jildou de Jong, Niko Oussoren, and Puck Gregoor

We, Fenne van Beek, Jildou de Jong, Niko Oussoren, and Puck Gregoor, are excited to present to you our short documentary, Banden met Barrels. It is a documentary created for the second-year course ‘Moving Documentaries’ as part of our bachelor’s program in Art and Cultural Studies at Radboud University. As four Dutch students, we wanted to shed light on bicycles, particularly student bicycles. Because where would the average student actually be without their bike? It may seem like a simple, ordinary object, and it is, but the bicycle is also a significant cultural phenomenon whose importance we often overlook. Bicycles are essential in Dutch student life for their practicality and reliability, despite their worn-out appearance. As will become evident in this documentary, the student bicycle can serve as a starting point for many conversations and two-wheeled journeys. We hope Banden met Barrels sparks nostalgia and prompts audiences to pause and appreciate the humble bicycle as more than just a mode of transportation, but as a symbol of freedom, community, and adventure.

The documentary Banden met Barrels was created in the BA course Moving Documentaries.

Documentary: Knuffels

By Rosa Floris, Lotte Lammers, Marta Ora, Laury van de Ven and Tim Wiesner

In Dutch, the word ‘knuffels’ holds a charming dual meaning, referring to both plush toys and hugs, and thus embodying a sense of comfort and care in a single term. Etymologically rooted in ‘knuffen’, meaning to bump or shove, the term ‘knuffels’ connotes a form of affection that entails both a gentle embrace and a playful nudge, driving home the idea of a push-and-pull, perpetually dynamic bond. This bond is at the center of our documentary, Knuffels, and explored through various interviews with Arts and Culture students of Radboud University. Knuffels pertains to the ambiguity of affection towards plush toys, and attempts to formulate an answer to the question: how do individuals attribute meaning to plushies within the context of ownership, and what psychological, emotional, and symbolic significance do these objects hold for their owners?

Knuffels aims to show truths; the audience is shown small aspects of the documentary’s construction, but not enough to betray the true extent of our involvement or to problematize the notion of truth. Instead, these few elements of construction work to disarm suspicion in the viewer and therefore aid in framing the contents of the documentary as truthful. The presentation of several voices, which at times contradict each other, serves this purpose. Subsequently, we have chosen to make fabric the common denominator in all shots and scenes, which vitalizes a soft aesthetic that fits, frames and harmonizes these oftentimes nostalgic sentiments expressed in the interviews.

As for the documentary in its entirety, the viewer could consider the footage a tapestry that we have carefully woven in collaboration with the interviewees, and from which we later cut and sewed together different pieces to make our final product – the visuals do not fabricate, the fabrics merely visualise. As a result, Knuffels quite literally embraces a storytelling predicated on multiplicity, be it in terms of lived experiences, perspectives, or the very essence of affection itself.

The documentary Knuffels was created in the BA course Moving Documentaries.

Behind its mask: postkoloniale mimicry in Radna Fabias’ gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning”

Rosalie Blom schreef dit artikel op basis van haar scriptie voor de bacheloropleiding Algemene Cultuurwetenschappen.

In hoeverre verschaft poëzie ons inzicht in de complexiteit van de wereld waarin we leven? “The writer has chosen to reveal the world,” zo stelt filosoof Jean-Paul Sartre over de intentie van de schrijver; “and particularly to reveal man to other men so that the latter may assume full responsibility before the subject which has been thus laid bare”. Wat hij daarmee zegt is: ongeacht of literatuur instemt met de heersende status quo; zij getuigt wel degelijk van haar aanwezigheid. En niet alleen dat: literatuur legt een bepaalde verantwoordelijkheid bij haar lezer. Wanneer poëzie bepaalde maatschappelijke vraagstukken blootlegt, in hoeverre vallen deze dan nog te negeren?

Het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning,” afkomstig uit de bundel Habitus (2018) van Radna Fabias, is zo’n voorbeeld van een onvermijdelijk politiek werk: de titel van het gedicht refereert aan een formulier waarmee inburgeraars om ontheffing van het inburgeringsexamen kunnen vragen. Het inburgeringsexamen, de proeve die je moet afleggen om tot Nederland te worden toegelaten, is grofweg een door de Nederlandse overheid opgestelde, ‘scheve deal’: complete culturele loyaliteit in ruil voor burgerschap. De aanvraag “ontheffing wegens aantoonbaar geleverde inspanning” komt in beeld wanneer deze culturele loyaliteit niet duidelijk genoeg blijkt uit dit inburgeringsexamen. “U moet bewijzen dat u het wel hebt geprobeerd”, aldus het formulier (Minder of geen examens: Genoeg cursus en examens gedaan – DUO Inburgeren).

Koloniale patronen

De interactie tussen de immigrant en de Nederlandse overheid vertoont een complex spanningsveld: niet alleen wordt de immigrant geacht kennis te vergaren over de Nederlandse taal en samenleving, maar vooral ook wordt de overname van Nederlandse culturele waarden hier centraal gesteld. Deze beleidsbenadering vertoont parallellen met het koloniale verleden, waarbij de manier van oplegging van bepaalde westerse doctrines vergelijkbaar is met de methoden die kolonisatoren in dit tijdperk hanteerden. Welbeschouwd valt deze oplegging te herkennen als mimicry; een postkoloniaal concept ontwikkeld door literatuurwetenschapper Homi Bhabha. Mimicry is, kortweg, het onvolledig nabootsen van de kolonisator door het gekoloniseerde subject en fungeert binnen postkoloniale literatuur als middel tot verzet tegen de kolonisator wanneer deze imitatie een satirisch karakter heeft.

Vanuit dit kijkvenster kan Fabias’ gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” gelezen worden als nabootsing van het daadwerkelijke formulier van “ontheffing wegens aantoonbaar geleverde inspanningen” – naast de titel, komt namelijk ook de inhoud van het gedicht overeen met de inhoud van het formulier.

Het Nederlandse culturele archief

De maatschappelijke context van Fabias’ gedicht is de Nederlandse samenleving; en dan specifiek de delen van de samenleving waarmee een inburgeraar in aanraking komt. In het boek Witte onschuld: paradoxen van kolonialisme en ras geeft antropoloog Gloria Wekker invulling aan het culturele archief van Nederland, een term eerder gedefinieerd door literatuurwetenschapper Edward Said om naam te geven aan de opslagplaats van normen en waarden die een bepaalde cultuur tekent.

Said stelde vast dat er in het West-Europese discours sprake is van een westerse Zelf en een oosterse Ander, waarbij het beeld van de Ander (‘de Oriënt’) een westerse constructie is die, in plaats van iets concreets over het oosten te zeggen, vooral iets zegt over westerse machtsuitoefening (Pattynama 158).¹ Het westerse Zelf in Nederland is volgens Wekker getroebleerd: er is sprake van een centrale paradox. Nederlanders zien zichzelf als neutraal, tolerant en niet-racistisch, maar ondanks dit zelfbeeld is er in Nederland sprake van witte superioriteit (“white supremacy” (hooks 63)), met als gevolg dat mensen die afwijken van deze witte norm als anders (‘de Ander’) gezien worden.

Gekleurde mensen zullen altijd nog allochtonen blijven, de officiële en zogenaamd onschuldige term voor ‘degenen die van elders kwamen’, waardoor gekleurde mensen eindeloze generaties [lang] worden geracialiseerd en nooit tot het Nederlandse volk zullen gaan behoren. De tegenhanger van ‘allochtonen’ is autochtonen, ‘degenen die van hier zijn’, wat – zoals iedereen weet – slaat op witte mensen. (Wekker 28)

Het culturele archief – de binaire oppositie tussen, in Wekkers woorden, ‘degenen die van hier zijn’ en ‘degenen die van elders komen’ – sijpelt door in hedendaagse structuren, maar blijft verborgen onder het idee van tolerantie. De houding van ‘de westerse Zelf’, of dat nou systemen of individuen zijn, jegens de niet-westerse (lees: niet-witte) Ander, is dus vrij ambigu.

Een tegenstrijdig welkom

Deze ambiguïteit is in het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” haarfijn in beeld gebracht. Zo luidt de verteller, haar stem een imitatie van de stem van de Nederlandse beleidsvoerders: “we heten de ballotant welkom”; echter spreekt het voornaamste deel van het gedicht dit warme welkom tegen. Op opsommende wijze is er een lijst van alle sociaal-culturele Nederlandse normen, waarden en kenmerken opgesteld waarover een immigrant, hier een Zwarte vrouw uit Curaçao, zou moeten beschikken om tot de Nederlandse samenleving toegelaten te worden. Het gedicht is geformuleerd in de onvoltooid tegenwoordige tijd met de immigrant (“de ballotant”) als taalkundig onderwerp van de zinnen. Deze keuze transformeert de opeenvolging van beschrijvingen tot een richtlijn van een bevelende aard, maar dan gepresenteerd als een beschrijvende vertelling.

Om het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” vanuit een ‘mimicriaanse’ blik te lezen, is het essentieel dat mimicry in haar volledigheid begrepen wordt. Hoewel de term binnen de postkoloniale context gezien wordt als een strategie om koloniale machtsstructuren te ondermijnen, vindt mimicry haar oorsprong in de dynamiek van koloniale overheersing. Mimicry doelt op de wisselwerking tussen ‘de imitatie’ en ‘het origineel’: het draait om “een spanning tussen de hoogstaande idealen van de kolonisators om de gekoloniseerde gebieden ‘te verlichten’ en hun verlangen deze gebieden ‘dom’ en ‘onderworpen’ te houden” (Wurth en Rigney 386-387). Binnen dit koloniale discours is het doel dat het gekoloniseerde subject verlicht en ‘hetzelfde’ als de kolonisator wordt, zij het niet volledig; het streven blijft om het ondergeschikt te houden.

Het gedicht werpt licht op de manieren waarop deze vermeende ‘verlichting’ nog steeds een rol speelt in het hedendaagse immigratiebeleid. Zo wordt van de immigrant verwacht dat zij haar afrokapsel aanpast naar een “gepast kapsel” en dat zij haar moedertaal verruilt voor de “taal van de voormalig eigenaar”. Ze “gebruikt de heupen minder bij het dansen” en “beheerst de woede”, waarmee wordt verwezen naar westerse stereotypen over emotionaliteit en seksualiteit van Zwarte vrouwen (“Black, that is to say African Diasporic, women are generally seen as “too liberated,” with a rampant sexuality”, zo stelt Wekker in haar artikel “Diving into the Wreck: Exploring Intersections of Sexuality, ‘Race,’ Gender, and Class in the Dutch Cultural Archive” (161)).

Met zinsneden als “verbergt haar brandmerken” wordt niet alleen verwezen naar de periode van slavernij, maar ook naar de manier waarop dit verleden in de Nederlandse samenleving vaak verzwegen wordt, wat een van de vele praktijken is die herkenbaar is uit het culturele archief. Deze verwijzingen illustreren de voortdurende invloed van koloniale denkbeelden en praktijken op hedendaagse maatschappelijke structuren en attitudes, die de assimilatie van de immigrant nog steeds bepalen en haar dwingen om haar eigen identiteit en geschiedenis te verloochenen.

De imitatie van de immigrant blijkt op beperkte wijze mogelijk, aangezien veel natuurlijke kenmerken zoals haar en huidskleur niet zomaar kunnen worden veranderd – de immigrant blijft, in de woorden van Bhabha, “almost the same, but not white” (89). De mimicry, zoals deze hier op klassieke koloniale wijze voordoet, toont dat de Nederlandse overheid streeft naar het behoud van volledige controle en macht. De immigrant moet aan de Nederlandse witte normen voldoen, waarvan de onmogelijkheid van die eis resulteert in een hiërarchie op basis van (ras en) kleur.

De kracht van mimicry

Wat is, naast deze verwijzingen, dan de concrete wijze waarop het gedicht een illustratie is van mimicry als verzetsmiddel? Mimicry maakt gebruik van de cultuur van de koloniserende partij als een lens waardoor naar de kolonisator wordt gekeken. De kern van dit postkoloniale gebruik van mimicry is dat het initiatief van de imitatie ligt bij de (voormalig) gekoloniseerde. In plaats van passief het proces van gedwongen ‘verlichting’ te ondergaan en daarbij inherent inferioriteit te ervaren, is de gekoloniseerde zich actief bewust van de noodzaak tot imitatie en gebruikt zij het verschil dat haar inferieur zou maken als een middel om macht te verwerven.

Om succesvol te zijn, dient mimicry constant haar uitschieter, “its slippage, its excess”, zoals Bhabha deze noemt (86), te produceren. Op die manier wordt namelijk duidelijk hoe de gekoloniseerde bewust de onvolledigheid van de imitatie nastreeft. Een voorbeeld hiervan in “aantoonbaar geleverde inspanning” is de manier waarop het interieur van de woning van de immigrant beschreven is. Deze is aangepast op wat ogenschijnlijk gebruikelijk is in de Nederlandse samenleving – zo heeft de immigrant sierkussens en een schoorsteenmantel.

uit de eclectische doch coherente inrichting van het eigen huis spreekt beheersing wellicht zelfs synthese:
de tropische warmwatervissen hebben in zwart-witfoto’s een plek gevonden boven de schoorsteenmantel
de volgroeide, intelligent geplaatste cactus botst modieus met de caribisch blauwe accentmuur
de eerder bedwongen kleuren zijn nu accenten in de vorm van sierkussens, dekens en achteloos over meubelstukken gedrapeerde houten rozenkransen
[…]

belangrijke details: de bank is niet in plastic gewikkeld en de ballotant bezit opmerkelijk veel palmbomen

(Fabias 104)

Het interieur lijkt een poging te zijn van het aanpassen aan de Nederlandse samenleving, maar de eigen identiteit en het achtergelaten thuisland komen op vele manieren terug. Ook zijn er de zwart-wit foto’s van tropische vissen, evenals “de modieus geplaatste cactus” (104) en de Caribisch blauwe muur. De verloren zon keert terug in de kleur van onder andere de bank en een bloempot. De strofe “belangrijke details: de bank is niet in plastic gewikkeld en / de ballotant bezit opmerkelijk veel palmbomen” (104) symboliseert tegenstrijdigheid. De bank die niet langer in plastic is gewikkeld, schetst een beeld van permanentie en stabiliteit en suggereert dat de immigrant zich gevestigd voelt. De opmerkelijke hoeveelheid palmbomen suggereert daarentegen een verlangen naar het thuisland.

De klassieke mimicry is hier te herkennen in de wijze waarop het interieur verwesterd dient te worden en tegelijkertijd is deze passage een illustratie van het gedicht als mimicry in geheel. De uitschieter is hier helder aanwezig: de imitatie wijkt hier namelijk sterk af van hoe een daadwerkelijke lijst aan assimilatiecriteria eruit zou zien. De nadruk ligt op een tegenstrijdigheid en belicht hier in plaats van een extreme loyaliteit aan de Nederlandse cultuur (zoals bijvoorbeeld het “is bereid te leren fietsen met een paraplu in de hand” (105), later in het gedicht) ook een loyaliteit aan de eigen cultuur. Deze uitschieter is een bewust teken van verzet; wat laat zien hoe de immigrant dan wel het Nederlandse interieur kan imiteren, maar dat dit niet betekent dat ze binnen die imitatie geen ruimte heeft voor verzet.

Kortom

De essentie van mimicry ligt niet in louter het reproduceren van de dominante Nederlandse cultuur, maar veeleer in een complexe vorm van nabootsing waarbij de gekoloniseerde individuen aspecten van de overheersende cultuur overnemen, terwijl zij gelijktijdig een zekere mate van controle en aanpassing behouden. “Mimicry conceals no presence or identity behind its mask”, aldus Bhabha. “The menace of mimicry is its double vision which in disclosing the ambivalence of colonial discourse also disrupts its authority” (88). In andere woorden: de kern van mimicry als postkoloniale tactiek is dat de immigrant, in plaats van passief, actief is in haar imiteren. Simpelweg met haar ‘ambivalente bestaan’ ontwricht zij de machtsstructuur.

Mimicry, dat traditioneel gebruikt wordt om te onderdrukken, wordt hier als methode toegeëigend: de onderdrukking wordt tegengegaan middels een satirische imitatie van die onderdrukking. Hierdoor wordt Nederland, het beleid maar ook de samenleving, geconfronteerd met de manier waarop zij macht uitoefenen; een manier die het zelfbeeld van gelijkheid en tolerantie tegenspreekt. Een grondige (maar zelfs al een basale) analyse brengt aan het licht wat de vertelinstantie beoogt te communiceren: de verwijzingen naar voortlevende koloniale hiërarchie, racisme, en zelfs seksisme zijn lastig te omzeilen. Zoals Wekker benadrukt: de Nederlandse samenleving is vaak geneigd tot stilzwijgen, met het koloniale tijdperk dat als verleden wordt beschouwd en witte Nederlanders die zichzelf als kleurenblind en tolerant beschouwen. In deze traditie zou het dan ook passend zijn om de bundel van Fabias in zijn geheel links te laten liggen. Als er geen erkenning is van koloniale verhoudingen, hoe kunnen deze dan effectief worden ondermijnd en uitgedaagd?

Fabias heeft, door te steunen op een officieel beleidsdocument, de mogelijkheid uitgesloten dat haar gedicht beschuldigd kan worden van aanspraak maken op iets fictiefs. De brede waardering van Habitus heeft ervoor gezorgd dat de faam van de bundel zich ver buiten de Nederlandse literaire kringen heeft verspreid. Door middel van een kritische blik op de ervaringen van immigranten in de Nederlandse samenleving voegt de bundel zich bij andere literaire werken en sociale commentaren die de complexiteit van immigratie, culturele assimilatie en de impact van overheidsbeleid belichten. Mogelijk draagt Habitus, en met name het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning”, bij aan het grotere gesprek over integratie en koloniale machtsstructuren binnen de Nederlandse context.

De illustratie bovenaan dit artikel heet “opmerkelijk veel palmbomen” en is gemaakt door Rosalie Blom (2024).

Bibliografie

Bhabha, Homi Κ. “Of mimicry and man: the ambivalence of postcolonial discourse”. The location of culture, 1994, ci.nii.ac.jp/ncid/BA22500601.

Essed, Philomena. Alledaags racisme. Feministische uitgeverij Sara, 1984.
Fabias, Radna. “aantoonbaar geleverde inspanning”. Habitus, De Arbeiderspers, 2018.

hooks, bell. “Talking back: thinking feminist, thinking Black”. Feminist Review, nr. 33, januari 1989.

ILFU. “Radna Fabias – 1000 dichters – De Nacht van de poëzie on Tour – 26-09-2023”. YouTube, 26 september 2023, http://www.youtube.com/watch?v=okjoi61U7m0.

“Minder of geen examens: genoeg cursus en examens gedaan – DUO inburgeren”. inburgeren.nl, http://www.inburgeren.nl/minder-of-geen-examens/genoeg-uren-cursus-gedaan.jsp.

Ministerie van Algemene Zaken. “Immigratiebeleid Nederland”. Rijksoverheid.nl, 14 maart 2023, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/immigratie-naar-nederland/immigratiebeleid-nederland.

Odijk, Janice. Natural Hair Bias Against Black Minorities: A Critical Investigation of Intersecting Identities. Erasmus Universiteit Rotterdam, 2020, Masterscriptie.

Pattynama, Pamela. “Het dubbele bewustzijn van de vreemdelinge.” Vrouwenstudies in de cultuurwetenschappen, edited by Rosemarie Buikema en Anneke Smelik. 1993, pp. 157-169.

Sartre, Jean-Paul. “What Is Literature?” and Other Essays. Harvard University Press, 1988.

Swanborn, Peter. “Grote Poëzieprijs 2019 naar Radna Fabias, debutant ‘slaat brug tussen geest en het eenzame vleselijke lichaam’”. De Volkskrant, 16 juni 2019.

Wekker, Gloria. Witte onschuld: Paradoxen van kolonialisme en ras. Amsterdam UP, 2017.

Wekker, Gloria. “Diving into the Wreck: exploring intersections of sexuality, ‘Race,’ gender, and class in the Dutch Cultural Archive”. BRILL eBooks, 2014, pp. 157–78. https://doi.org/10.1163/9789401210096_009.

Wurth, Kiene Brillenburg, en Ann Rigney. Het leven van teksten: een inleiding tot de literatuurwetenschap. Amsterdam UP, 2008.

Het gebruik van hoofdletters voor ‘het Zelf’ en ‘de Ander’ dient als een keuze om de nadruk te leggen op de abstracte en conceptuele aard van deze begrippen, waardoor ze meer dan enkel individuele personen of groepen representeren ↩︎